Polska grupa narodowa w Republice Czeskiej na Zaolziu, wywodzi się przede wszystkim z osiadłej tu przed wiekami autochtonicznej ludności, kiedyś bardzo licznej, obecnie już dużo mniejszej. Jej aktywność, przywiązanie do języka i kultywowania kultury polskiej, czyli jej więź z Macierzą są jednak imponujące. Główny nacisk w działalności największego reprezentanta polskiej grupy narodowej - organizacji Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego - położony jest na kulturę odtwórczą, czego przykładem są zwłaszcza zespoły śpiewacze, taneczne, instrumentalne itp.
Nie mniej uwagi poświęca się jednak w Polskim Związku Kulturalno-Oświatowym sprawom kultury twórczej. Zaolzie nie miało w dawnych okresach znaczącego środowiska twórczego. Dopiero w latach międzywojennych, zwłaszcza po założeniu w 1937 roku Śląskiego Związku Literacko-Artystycznego, ujawnia się autonomiczne życie twórcze. Do czołowych przedstawicieli należeli zwłaszcza plastycy - absolwent krakowskiej ASP Gustaw Fierla oraz Karol Piegza, Franciszek Świder, Dominik Figurny, Władysław Pasz, Henryk Nitra oraz literaci, m.in. Paweł Kubisz, autor wydanego w tym samym roku tomu gwarowych wierszy "Przednówek".
Ukoronowaniem wszystkich inicjatyw polskiej grupy narodowej na Zaolziu były połączone Wystawy Jubileuszowe w Czeskim Cieszynie w 1937 roku, na które obok ekspozycji Harcerstwa Polskiego w Czechosłowacji, Związku Polskich Chórów w Czechosłowacji, Związku Absolwentów Końszczanek, złożyła się też wystawa Śląskiego Związku Literacko-Artystycznego. W dużej sali gimnastycznej Szkoły Wydziałowej w Czeskim Cieszynie zaprezentowano wtedy 150 prac, w tym 30 rzeźb.
Po wojnie, 7 października 1947 roku plastycy ponownie zrzeszyli się z literatami i kompozytorami (później dołączyli do nich fotograficy i filmowcy) w sekcji Literacko-Artystycznej przy Zarządzie Głównym PZKO, nawiązując w swej działalności do tradycji przedwojennego ŚZLA. Plastycy należeli zawsze do najaktywniejszych w liczącej około 50 osób grupie twórców zaolziańskich.
Wśród licznych wystaw i plenerów najszerszą i najpełniejszą próbą pokazania dokonań środowiska twórczego była wystawa plastyków zrzeszonych w SLA w Ośrodku Informacji i Kultury Polskiej w Pradze w 1978 roku. Na ekspozycję złożyło się wtedy 60 obrazów olejnych i 15 grafik dwudziestu autorów. Na początku następnego roku wystawę poszerzono (98) prac i zaprezentowano w warszawskiej Starej Kordegardzie. Trochę skromniejsza, zwłaszcza z powodów lokalowych, była wystawa w Domu Polonii w Krakowie. Poza tymi większymi wystawami wielu członków SLA prezentowało swe prace na wielu wystawach indywidualnych w Polsce i to z najróżniejszych okazji, w tym również na wystawach poplenerowych.
Najciekawszą jednak prezentacją dokonań naszej grupy narodowej w Republice Czeskiej była niewątpliwie wystawa "Artyści polscy na Zaolziu 1945-1995", którą przygotowało Muzeum Okręgowe w Bielsku-Białej. Przewędrowała kawał Europy Środkowej. Po Bielsku -Białej oglądano ją w krakowskim Domu Polonii, w Pradze, Ostrawie, a swą wędrówkę zakończyła w Karwinie. Pokazano na niej prace 35 twórców (w tym wielu nieżyjących), a w Karwinie nawet 36. W porównaniu z poprzednimi prezentacjami zabrakło niektórych nazwisk, ale pojawili się nowi, młodzi utalentowani twórcy. Była to najpełniejsza i najbogatsza prezentacja zaolziańskiej plastyki i przy tym (pomimo trudności z uzyskaniem, zwłaszcza w wypadku artystów nieżyjących, reprezentatywnych dzieł) najwartościowsza kolekcja, jaką udało się kiedykolwiek zgromadzić.
23 marca 1997 roku na zebraniu plastyków, członków SLA przy ZG PZKO zapadła decyzja o przekształceniach organizacyjnych i zmianie nazwy organizacji, w której pozostali już tylko plastycy, gdyż literaci stworzyli własną, samodzielną organizację, a fotograficy już od dłuższego czasu nie uczestniczyli w życiu sekcji plastycznej SLA. Tak więc powstało Stowarzyszenie Artystów Plastyków, które pozostało pod patronatem organizacyjnym ZG PZKA. Chęć przynależności do stowarzyszenia zadeklarowało wtedy 21 członków. Są to - Edgar Baran, Alicja Bartulcowa, Roman Chmiel, Władysław Ćmiel, Ewa Damborska, Józef Drong, Dominik Figurny, Edward Kaim Barbara Kowalczyk, Stanisław Kraus, Darina Krygiel, Zbigniew Kubeczka, Monika Milerska, Wladysław Owczarzy, Oskar Pawlas, Jan Rusnok, Aneta Sedlákowa, Antoni Sochor, Halina Szkopek, Janina Szotkowska-Chmiel, Romana Taszkowa, Walter Taszek, Paweł Wałach, Stanisław Waszek i Tadeusz Wratny.
Władysław Owczarzy
P.Wałach "Górale"
J.Rusnok "Pejzaż"
R.Taszkova "Zeme II"
J.Drong "Rysunek"
